Përdorimi në shkallë të gjerë i dronëve në luftën në Ukrainë po nxit një garë të re armatimesh mes prodhuesve të sistemeve ajrore pa pilot, si dhe inxhinierëve që zhvillojnë programet operuese të komunikimit dhe mbrojtjes.
Kompanitë pjesëmarrëse në panairin ndërkombëtar ushtarak në Paris thonë se pilotët dhe njësitë e tyre në fushën e betejës po eksperimentojnë gjerësisht me teknologjinë e mjeteve ajrore pa pilot.
Shtimi i përdorimit të pajisjeve që bllokojnë ose ndërhyjnë në komunikimin mes dronëve dhe njësive telekomanduese po ndikon ndjeshëm tek aftësitë në fushën e betejës.
“Dronët, që kushtojnë rreth 2 mijë dollarë, dërgohen me mision për të gjetur vendndodhjen e armikut, pra objektivin, duke ofruar të dhëna në kohë reale për njësitë e artilerisë që të godasin. Pas goditjeve me artileri, dronët ofrojnë të dhëna nëse është arritur qëllimi, apo nëse nevojitet një valë tjetër goditjesh. Kjo është arsyeja pse këta dronë kaq të vegjël janë kaq të rrezikshëm në fushën e betejës”, thotë Red McClintock me firmën Droneshield.
Por teknologjia që bllokon apo manipulon sinjalet e komunikimit mes pilotëve dhe dronëve përbën një problem madhor në fushën e betejës. Është një garë midis prodhuesve të sistemeve kundër dronëve dhe prodhuesve të dronëve në përgjithësi, thotë Thomas Duroyon i cili drejton kompaninë Traak që ofron teknologji të gjurmimit të vendndodhjes dhe sensorë që përdoren në dronët luftarakë.
“Në Ukrainë kemi vënë re sfidën që paraqet bllokimi i sinjaleve të komunikimit me dronët. Nëse rrit në maksimum valët që bllokojnë sinjalin, kuptohet që bllokon edhe sinjalet për komunikimet e tjera. Prandaj është shumë e nevojshme gjetja e një ekuilibri”, thotë ai.
Por, këto pajisje që nxjerrin jashtë loje dronët, luajnë një rol të rëndësishëm në luftën kundër qindra dronëve të vegjël, jo-ushtarakë, që në disa raste përdoren për të zbuluar vendndodhjen e armikut me qëllim goditjet preçize me artileri. Pajisjet me teknologji të lartë për bllokimin apo hakerimin e valëve të komunikimit mes dronit dhe komandës po luajnë një rol vendimtar në fushën e betejës./VOA