Historia e ngjyrës blu si një pigment për krijimin e veprave artistike, ka origjinë antike. Në Egjiptin e lashtë, ngjyra blu ultramarinë përdorej për të pikturuar bizhuteritë më të çmuara. Në pikturën e shekullit të VI, konsiderohej si ngjyra mbretërore. Ngjyra e qiellit, e natës, e detit – artistët e përdorën këtë ngjyrë në kanavacat e tyre në të gjitha hijet e saj. Le të shohim 5 pikturat të famshme në të cilat blu-ja është protagonist.
Yves Klein dhe shpikja e IKB Blue
Kërkimi për pikturë njëngjyrëshe për Klein shkon përtej përdorimit të një ngjyre të vetme. Klein ka një marrëdhënie organike me ngjyrat – ai përdor pigmente të pastra jo të kombinuara, për të mos humbur shkëlqimin e tyre. Ngjyra dhe përdorimi i saj është për të një kërkim i stilit dhe një model filozofik. Në fakt, për Klein nuk mjafton të kërkojë ngjyrën, ai dëshiron ta krijojë atë në tërësinë e saj. Në vitin 1956, pas shumë eksperimentesh, Yves krijoi «shprehjen më të përsosur të blusë», një blu intensive ultramarine – për të një sintezë e qiellit dhe tokës -. International Klein Blue – IKB (IKB, = PB29, = CI 77007) është produkti përfundimtar i kërkimit të tij për thelbin e ngjyrës.
“Nata me yje” e Vincent Van Gogh
Ngjyra blu së bashku me të verdhën – janë dy ngjyra shumë të dashura për Mjeshtrin Hollandez Vincent Van Gogh. Nata me yje (De sterrennacht) është një nga pikturat më të famshme në botë. E realizuar në vitin 1889, tani ajo mbahet në Muzeun e Artit Modern në New York. Këtu ngjyra blu është protagoniste në përfaqësimin e një nate me yje: një pamje pothuajse ëndërrimtare që mbledh emocione, frikë, vizione. Qielli Blu me yjet e tij është një shprehje e shpirtit të Van Gogh, një shpirt sa i shqetësuar aq edhe magjepsës. Qielli me yje bëhet kështu një pasqyrë e egos emocionale të Van Gogh-ut. Yjet rrotullohen me shpejtësi rreth vetes dhe ne këtë qiell duken shpirtra të humbur, diell dhe të halucinuar: një përfaqësim i fuqishëm i një shpirti të shqetësuar si ai i Van Gogh-ut.
Marc Chagall, “Peisazhi blu”
Le të na mbështjellë tani intensiteti i kësaj pikture, e cila shpreh forcën e romantizmit në një vizion intim, nën dritën e hënës. Këtu jemi zhytur në atë blu intensive – ngjyra e Chagall – që vetë artisti e përcakton si diçka që është më shumë sesa thjesht një ngjyrë: “Një shpirt blu shpërthen në pikturat e mia”. Bota piktoreske e Chagall ushqehet nga poetikat, referencat kulturore, simbolika dhe magjia e ëndrrave që i gjejmë këtu të përfaqësuara në një puthje shumë të ëmbël dhe në një përqafim të stilizuar nga dy duar.
Miró Figurat e natës të drejtuara nga gjurmët fosforeshente të kërmijve, nga seria Konstelacionet
Me këtë pikturë ne zhytemi në botën e ëndrrave të Maestro Joan Miró. Jacques Prévert e përkufizoi atë si “Një njeri i pafajshëm me një buzëqeshje në fytyrë duke ecur në kopshtin e ëndrrave të tij”. Në fund të viteve ‘20 Miró shikon një estetikë të re të formës, një botë surrealiste të harmonive, lidhje mendore të lira – pa kufizime, por me një harmoni të madhe të formave. Edhe kur krijon kontraste ngjyrash, Miró arrin të krijojë një botë paralele ku harmonia, krijimtaria, ëndrrat dhe interpretimi personal i formave bashkohen, duke u dhënë jetë veprave surrealiste me emocione dhe bukuri të mëdha. Në fakt, kjo pikturë e një nate na çon në një dimension fantastik midis kërmijve, yjeve, hënës dhe ëndrrave.
Katsushika Hokusai, Under the Wave off Kanagawa
Një nga artistët më të famshëm të ukiyo-e është sigurisht Katsushika Hokusai. Midis pikturës dhe gdhendjes, Hokusai na la një trashëgimi të veprave me cilësi të jashtëzakonshme (jo vetëm vepra arti por edhe poezi të shkëlqyera – haiku -). Puna e tij ndikoi në mjeshtra të mëdhenj – nga Claude Monet te Vincent van Gogh. Hokusai ishte në gjendje të hetojë dhe përfaqësojë natyrën me një stil personal dhe sublim që na magjeps edhe sot. Kjo valë blu dhe e bardhë sjell me vete të gjithë forcën dhe bukurinë e forcës së natyrës.
Burimi i lajmit: NotiziArte. Përshtati: “Priza.al”
