Këshilli i BE-së ka njoftuar se ka miratuar rregulloren për uljen vullnetare të kërkesës për gaz me 15% këtë dimër, në mënyrë që të rritet siguria e furnizimit me energji të BE-së.
“Rregullorja parashikon mundësinë që Këshilli të aktivizojë “Alertin e BE-së” në lidhje me sigurinë e furnizimit, nëse reduktimi i kërkesës për gaz natyror do të bëhet i detyrueshëm”, thuhet në njoftim.
Kujtohet gjithashtu se qëllimi i uljes së kërkesës për gaz natyror është kursimi i burimeve për këtë dimër, në mënyrë që të përgatiten për ndërprerje të mundshme të furnizimit me gaz natyror nga Rusia, e cila vazhdon të përdorë si armë furnizimin me energji. Shtetet anëtare ranë dakord të reduktojnë kërkesën për gaz me 15% krahasuar me konsumin mesatar të tyre gjatë pesë viteve të fundit, midis 1 gushtit 2022 dhe 31 marsit 2023, me masa të zgjedhjes së tyre. Ndërsa të gjitha Shtetet Anëtare do të bëjnë çdo përpjekje për të përmbushur reduktimet, Këshilli specifikoi disa përjashtime dhe mundësi për të aplikuar një derogim të pjesshëm ose në disa raste të plotë nga objektivi i reduktimit të detyrueshëm.
Këshilli ra dakord që Shtetet Anëtare që nuk janë të ndërlidhura me rrjetet e gazit të Shteteve të tjera Anëtare përjashtohen nga reduktimet e detyrueshme të gazit pasi ato nuk do të jenë në gjendje të lëshojnë sasi të konsiderueshme gazi natyror për të mirën e Shteteve të tjera Anëtare. Shtetet anëtare, rrjetet e energjisë elektrike të të cilëve nuk janë të sinkronizuara me sistemin evropian të energjisë elektrike dhe janë më të varura nga gazi natyror për prodhimin e energjisë elektrike do të përjashtohen gjithashtu në rast se ato janë të desinkronizuara nga rrjeti i një vendi të tretë, për të shmangur rrezikun e një krize furnizimi me energji elektrike.
Shtetet Anëtare mund të zvogëlojnë objektivin e reduktimit për të përmbushur detyrimet e tyre për reduktimin e kërkesës nëse kanë ndërlidhje të kufizuara me shtetet e tjera anëtare dhe mund të demonstrojnë se kapaciteti i tyre i eksportit dhe infrastruktura vendase po përdoren për të ridrejtuar gazin në Shtetet e tjera Anëtare në maksimum.
Shtetet anëtare mund të kufizojnë gjithashtu objektivin e reduktimit nëse i kanë tejkaluar objektivat e tyre të mbushjes së ruajtjes së gazit, nëse janë shumë të varur nga gazi si lëndë ushqyese për industritë kritike, ose mund të përdorin një metodë tjetër llogaritjeje nëse konsumi i tyre i gazit është rritur me të paktën 8% krahasuar me mesataren e pesë viteve të fundit.
Shtetet anëtare ranë dakord të forcojnë rolin e Këshillit në nxitjen e “alarmit të Bashkimit”. Njoftimi do të aktivizohet me vendim ekzekutiv të Këshillit, pas propozimit të Komisionit. Komisioni propozon aktivizimin e një “alarmi të Bashkimit” në rast të një rreziku të konsiderueshëm të mungesës së rëndë të gazit ose kërkesës jashtëzakonisht të lartë të gazit, ose nëse pesë ose më shumë shtete anëtare që kanë shpallur alarm në nivel kombëtar i kërkojnë Komisionit ta bëjë këtë.
Gjatë zgjedhjes së masave për reduktimin e kërkesës, Shtetet Anëtare ranë dakord se do t’i jepnin përparësi masave që nuk prekin klientët e mbrojtur si familjet dhe shërbimet thelbësore për funksionimin e shoqërisë, si entitetet kritike, kujdesi shëndetësor dhe mbrojtja. Masat e mundshme përfshijnë reduktimin e konsumit të gazit natyror në sektorin e energjisë elektrike, masat për inkurajimin e ndërrimit të karburanteve në industri, fushatat kombëtare të ndërgjegjësimit, detyrimet e synuara për të reduktuar ngrohjen dhe ftohjen dhe masat e bazuara në treg, si ankandet ndërkompani.
Shtetet anëtare do të përditësojnë planet e tyre kombëtare të emergjencës duke përcaktuar masat për reduktimin e kërkesës që planifikojnë dhe do t’i raportojnë rregullisht Komisionit për ecurinë e planeve të tyre.
Rregullorja është miratuar zyrtarisht përmes një procedure të shkruar. Miratimi vjen pas një marrëveshjeje politike të arritur nga ministrat në Këshillin Emergjent të Energjisë më 26 korrik. Rregullorja tashmë do të botohet në Fletoren Zyrtare dhe do të hyjë në fuqi ditën e nesërme.
Rregullorja është një masë e jashtëzakonshme, e parashikuar për një kohë të kufizuar. Ai do të jetë i vlefshëm për një vit dhe Komisioni do të kryejë një rishikim për të shqyrtuar zgjatjen e tij në dritën e situatës së përgjithshme të furnizimeve me gaz në BE, deri në maj 2023.
