Çfarë do të duhej që një qeveri totalitare globale të ngrihej në pushtet për një kohë të pacaktuar?
Nazistët operuan me teknologjinë e shekullit të 20-të dhe u desh ende një luftë botërore për t’i ndaluar ata. Sa më të fuqishëm – dhe më të përhershëm – mund të ishin nazistët nëse do të kishin mundur SHBA-në deri në bombë atomike? Kontrolli i teknologjisë më të avancuar të kohës mund të kishte forcuar fuqinë naziste dhe të ndryshonte rrjedhën e historisë. Kur mendojmë për rreziqet ekzistenciale, ngjarje të tilla si lufta bërthamore ose ndikimet e asteroideve shpesh vijnë në mendje. Megjithatë, ekziston një kërcënim i ardhshëm që është më pak i njohur – dhe megjithëse nuk përfshin zhdukjen e specieve tona, mund të jetë po aq i keq. Quhet skenari “bota në zinxhirë”, ku si eksperimenti i mëparshëm i mendimit, një qeveri totalitare globale përdor një teknologji të re për të mbyllur shumicën e botës në vuajtje të përhershme. Nëse tingëllon e zymtë, do të kishit të drejtë. Por a ka gjasa? Studiuesit dhe filozofët kanë filluar të mendojnë se si mund të ndodhë dhe më e rëndësishmja, çfarë mund të bëjmë për ta shmangur atë, përcjell Priza.al.
Rreziqet ekzistenciale (x-risqet) janë katastrofike sepse e mbyllin njerëzimin në një fat të vetëm, si kolapsi i përhershëm i qytetërimit ose zhdukja e specieve tona. Këto katastrofa mund të kenë shkaqe natyrore, si një goditje asteroidi ose një supervullkan ose të jenë të krijuara nga njeriu nga burime si lufta bërthamore ose ndryshimet klimatike. Lejimi i një të tillë do të ishte “një fund i poshtër i historisë njerëzore” dhe do të zhgënjente qindra breza që erdhën përpara nesh, thotë Haydn Belfield, menaxher i projektit akademik në Qendrën për Studimin e Riskut Ekzistencial në Universitetin e Kembrixhit, përcjell Priza.al
Toby Ord, një studiues i lartë në Institutin e Ardhmërisë së Njerëzimit (FHI) në Universitetin e Oksfordit, beson se gjasat që një katastrofë ekzistenciale të ndodhë këtë shekull nga shkaqe natyrore janë më pak se një në 2000, sepse njerëzit kanë mbijetuar për 2000 shekuj pa një të tillë. Megjithatë shton probabilitetin e fatkeqësive të shkaktuara nga njeriu, Ord beson se shanset rriten në një në gjashtë. Ai i referohet këtij shekulli si “greminë” sepse rreziku për të humbur të ardhmen tonë nuk ka qenë kurrë kaq i lartë. Studiuesit në Qendrën për Rrezikun Afatgjatë, një institut kërkimor jofitimprurës në Londër, janë zgjeruar mbi rreziqet x me perspektivën edhe më të frikshme të vuajtjes së rreziqeve. Këto “s-rreziqe” përkufizohen si “vuajtje në një shkallë astronomike, duke tejkaluar shumë vuajtjet që kanë ekzistuar në Tokë deri më tani”. Në këta skenarë, jeta vazhdon për miliarda njerëz, por cilësia është aq e ulët dhe perspektiva aq e zymtë saqë do të ishte e preferueshme të vdesësh, përcjell Priza.al
Shkurtimisht: një e ardhme me vlerë negative është më e keqe se ajo pa vlerë fare.
Këtu hyn skenari i “botës në zinxhirë”. Nëse një grup ose qeveri keqdashëse fitonte papritmas fuqinë dominuese të botës përmes teknologjisë dhe nuk kishte asgjë për t’i penguar, kjo mund të çonte në një periudhë të zgjatur vuajtjeje dhe nënshtrimi.
Përktheu Priza.al/ Huazuar nga BBC
