Trupat kineze janë vënë në gatishmëri të lartë që nga dita e djeshme pasi dy kryqëzorë të marinës së Shteteve të Bashkuara të armatosur me raketa të drejtuara lundruan nëpër ngushticën e Tajvanit.
“Dy anijet luftarake, USS Antietam dhe USS Chancellorsville, kryen një “transit rutinë të ngushticës së Tajvanit” nëpër ujëra, ku “liritë e lundrimit dhe mbikëqyrjes zbatohen në përputhje me ligjin ndërkombëtar”, tha flota e 7-të e SHBA.
Tetë anije luftarake kineze dhe 23 avionë ushtarakë u panë në afërsi ndërsa anijet do të kalonin përmes ngushticës, tha ministria e mbrojtjes e Tajvanit, nga pesë anije detare dhe 21 avionë një ditë më parë.
Ky është edhe kalimi i parë përmes ngushticës nga luftanijet amerikane që nga vizita e Nancy Pelosit në Tajvan , vizië që shkaktoi një përgjigje të furishme nga Pekini, e cila rezultoi në ushtrime ushtarake në shkallë të gjerë duke bllokuar efektivisht ishullin e vetëqeverisur në fillim të këtij muaji.
Shi Yi, një zëdhënës i Komandës së Teatrit Lindor të Ushtrisë Çlirimtare Popullore, tha se ushtria kineze do të “monitoronte dhe ruante” dy kryqëzorët e klasit Ticonderoga dhe kishte forca në gatishmëri “të gatshme për të penguar çdo provokim”.
Në javët e fundit, anijet dhe avionët e PLA kanë kaluar rregullisht mbi vijën mesatare të ngushticës, e cila më parë konsiderohej një kufi jozyrtar që ndan kontinentin nga ishulli, pasi Pelosi u bë politikani amerikan i rangut më të lartë që vizitoi Taipein për 25 vjet. .
Qeveria kineze, e cila dëshiron të ribashkojë Tajvanin, kritikoi Kryetarin e Dhomës së Përfaqësuesve për ndërhyrjen në politikën e brendshme të Kinës dhe inkurajimin e atyre që kërkojnë pavarësinë e ishullit, të cilin SHBA-ja është zotuar ta mbrojë në rast të një pushtimi nga Kina.
Që atëherë Kina ka sanksionuar Pelosin, ka pezulluar bisedimet e nivelit të lartë me SHBA-në dhe ka dërguar dhjetëra anije luftarake, avionë ushtarakë dhe drone në ngushticën dhe ujërat e afërta.
Ajo ka lëshuar gjithashtu raketa balistike në detin në lindje të Tajvanit.
Uashingtoni ka akuzuar Pekinin se po përpiqet të ndryshojë status quo-në në ngushticë pasi ky i fundit deklaroi “sovranitetin, të drejtat sovrane dhe juridiksionin” e tij mbi një nga korsitë më të ngarkuara të transportit në botë në qershor.
SHBA ka premtuar të vazhdojë dërgimin e anijeve ushtarake për të mbrojtur lirinë e lundrimit dhe marina e saj publikoi fotografi të dy kryqëzuesve, të armatosur me raketa lundrimi Tomahaëk, silurët dhe raketat antianije, në tranzitin e tyre të fundit.
Hu Xijin, një komentator kinez, denoncoi “provokimin e ri”, por argumentoi se operacioni nuk ishte një pengesë për Kinën.
“SHBA-të përpiqen të sigurojnë autoritetet e Tajvanit dhe aleatët rajonalë se nuk do të tërhiqen nën presionin ushtarak nga kontinenti,” tha Hu, duke shtuar: “Anijet luftarake amerikane kanë bërë gati 100 udhëtime përmes ngushticës që nga viti 2012. . . por efekti i këtij lloji të performancës po zvogëlohet”.