Pas më shumë se 70 vitesh dalin në pah dokumenta të paparë më parë nga ditët e fundit të Adolf Hitlerit në bunkerin e tij nëntokësor pasi u mbajtën si suvenir nga një ushtar francez.
Historianët Xavier Aiolfi dhe Paul Villatoux kanë krehur dhjetëra letra të dërguara nga bunkeri në Berlin, ndërsa forcat sovjetike rrethuan kryeqytetin gjerman në prag të vetëvrasjes së Hitlerit në prill 1945.
Letrat magjepsëse, telegramet dhe sendet personale përfshijnë urdhrin e fundit të kotë ushtarak të diktatorit nazist – i cili komandoi forcat e tij nëpër Evropë për të shpëtuar Berlinin, pavarësisht se shumica e tyre ishin prerë ose zhdukur – si dhe një njoftim për vendimin e tij për të vrarë veten e tij.
Në një telegram, sekretari privat i Hitlerit, Martin Bormann, pranon: “Gjërat janë prishur këtu”, ndërsa në një tjetër, kreu i Gestapos dhe forcave të armatosura naziste Herman Goring përpiqet të përfitojë nga kaosi dhe të marrë kontrollin e Rajhut të Tretë – për të cilin ai u cilësua si ‘tradhtar’ dhe u vendos në arrest shtëpiak.
Një kopje e telegramit famëkeq të Goring nuk ishte parë kurrë më parë përpara se t’i dorëzohej zotit Aiolfi nga djali i kapitenit Michel Leroy – një ushtar francez që hyri në bunker në fund të Luftës së Dytë Botërore dhe mbajti letrat deri në vdekjen e tij.
Kapiteni Leroy, i cili ishte i stacionuar në Berlin, gjeti 70 letrat në një grumbull mobiljesh dhe sendesh të thyera në zyrën e Bormann në Nëntor 1945. Dokumentet e djegura i shpëtuan për pak harresës pasi nazistët dogjën çdo gjë që mund të kapej nga aleatët dhe të përdorej si provë në gjyqet e krimeve të luftës.
Deri vonë, historianët duhej të mbështeteshin në dëshmitë dhe dokumentet e pasluftës nga gjetkë në Gjermani për të hedhur dritë mbi ditët e fundit të Rajhut të Tretë.
Por tani zoti Aiolfi, një ekspert në gjetjet ushtarake nga Lufta e Dytë Botërore, dhe kolegu i tij kanë paraqitur dokumentet për herë të parë në librin e tyre, Arkivat Përfundimtare të Fuhrerbunkerit, për të ritreguar historinë e vdekjes së Hitlerit.
Komunikimet zyrtare nga koleksioni zbulojnë mungesën e shpresës dhe paranojën e rrethimit të Hitlerit pasi humbja e afërt e Gjermanisë u bë e qartë.
Në kontrast të plotë me këto, megjithatë, është një vizatim prekës me lule dhe insekte shumëngjyrëshe nga vajza e Bormann-it, Eike, e cila gjithashtu u shpëtua.
Një telegram i dërguar nga Bormann pasi Hitleri u tërbua në një zemërim të dëshpëruar dhe njoftoi se më mirë do të vriste veten sesa të ikte nga qyteti, është veçanërisht rrëqethës.
Ai lexon: ‘Gjërat janë shkatërruar këtu. Shefi do të qendroj këtu pa marrë parasysh çfarë. Gjendja është e qartë ‘.
/Burimi: Daily Mail/ Përshtati: Priza.al/
