Prania e ujit në Hënë mund të jetë konfirmuar më në fund nga shkencëtarët kinezë.
Roveri tyre, `Chang’e-5`, u ul për herë të parë në Hënë në fund të vitit 2020 dhe filloi të studionte tokën hënore. Ai dërgoi të dhëna të cilat, pas analizave, duket se tregojnë shenja uji brenda shkëmbit të hënës.
Fillimisht mendohej se sipërfaqja e Hënës ishte plotësisht e thatë, por në dekadat e fundit shkencëtarët kanë gjetur gjithnjë e më shumë prova të pranisë së H20.
`Chang’e-5` përdori instrumente në bord për të ndezur dritën në shkëmbinj dhe për të matur atë që quhet reflektim spektral.
Drita e reflektuar tregoi praninë e molekulave të oksigjenit dhe hidrogjenit.
Ai gjithashtu mund të zbulojë shenja të hidroksilit kimik. Ndërsa uji përbëhet nga dy atome hidrogjeni për çdo atom oksigjeni, hidroksili ka vetëm një atom hidrogjeni.
Shumë vëzhgime orbitale dhe matje të mostrave të përfunduara në 10 vitet e fundit kanë treguar që hidroksili ose uji ekziston në shkëmbinjtë e Hënës. Por deri më tani, asnjë matje nuk është kryer në sipërfaqen hënore, për të përcaktuar, nga afër, nëse molekulat janë në të vërtetë në shkëmbinj.
“Është si një “udhëtim në terren” në Hënë, mundësia e parë për të zbuluar shenjat e ujit në distancë të afërt dhe me rezolucion të lartë në sipërfaqen hënore,” tha Lin Honglei nga Instituti i Gjeologjisë dhe Gjeofizikës në Akademinë Kineze të Shkencave.
Gjetja e ujit në Hënë mund të jetë e rëndësishme për misionet e ardhshme hapësinore. Është e mundur që sateliti i Tokës mund të shërbejë si një stacion për misionet në distanca më të gjata në Mars ose më tej në sistemin diellor.
Dhe uji është jashtëzakonisht kritik për eksplorimin e thellë të hapësirës. Mund të shndërrohet në oksigjen që astronautët të marrin frymë dhe të pinë, dhe mund të përdoret si furnizim me karburant.
Por uji është i rëndë, dhe për këtë arsye është i shtrenjtë për t’u nisur nga sipërfaqja e Tokës.
“Sa herë që nuk kemi nevojë të paketojmë ujë për udhëtimin tonë, ne kemi një mundësi të marrim sende të tjera të dobishme me vete”, shpjegon Jacob Bleacher, shkencëtari kryesor i eksplorimit për drejtorinë e misionit të kërkimit dhe operacioneve njerëzore të NASA-s.
“Të jesh në gjendje të përdorim ujin që tashmë është në Hënë do të ishte një ndihmë e madhe për ne në eksplorimin e saj.”
Hulumtimi kinez është publikuar në revistën Science Advances.
/Burimi: Metro.uk/ Përshtati: Priza.al/
