Aktakuzat tronditëse kundër ish-shefit të kundërzbulimit të FBI-së në Nju Jork ngrenë shumë pikëpyetje të errëta.
Gjatë shkrimit të dy librave mbi lidhjet e Donald Trump me Rusinë, e njëjta pyetje më ndodhte vazhdimisht: Si është e mundur që unë dija lloj-lloj gjërash për Donald Trumpin dhe FBI nuk dukej se kishte asnjë të dhënë? Ose nëse kishin, pse nuk po bënin asgjë me to?
Unë konkretisht e dija që:
-Duke filluar nga viti 1980, një “agjent vëzhgues” i supozuar për KGB-në filloi të kultivonte Trump si një pasuri të re për inteligjencën sovjetike.
-Mafia ruse pastroi miliona dollarë përmes pasurive të paluajtshme të Donald Trump duke blerë apartamente në transaksione me para në dorë përmes korporatave anonime që nuk zbuluan pronësinë reale.
-Trump Tower ishte një shtëpi larg shtëpisë për Vyacheslav Ivankov, një nga liderët më brutalë të mafies ruse, dhe të paktën 13 persona me lidhje të njohura ose të dyshuara me mafien i mbanin veprat, jetonin ose drejtonin operacione të supozuara kriminale të Trump Tower në Nju Jork apo prona të tjera Trump.
-Trump kishte rreth 4 miliardë dollarë borxh kur rusët erdhën për ta shpëtuar atë nëpërmjet Bayrock Group, një firmë e pasurive të paluajtshme që kryesisht ishte me staf, në pronësi dhe financuar nga emigrantët sovjetikë që kishin lidhje me inteligjencën ruse dhe/ose krimin e organizuar.
Pjesa më e madhe e materialit tim erdhi nga dokumentet e FBI-së. Shumë erdhën nga bazat e të dhënave me burim të hapur. Nuk kishte kuptim. Kishte një sasi të jashtëzakonshme të dhënash në të dhënat publike. FBI kishte nisur hetime të mëdha për mafian ruse në vitet 1980. Ata kishin vendosur në një dyqan elektronik në Nju Jork që ishte një parajsë për oficerët e KGB-së. Ata e dinin se ishte vendi ku Organizata Trump bleu qindra televizorë.
Ata i kishin sytë te Ivankovi dhe mafiozët e tjerë rusë, të cilët ishin banues të kazinove të Trump dhe blinin dhe shisnin apartamentet e tij përmes kompanive guackë.
Ata duhej të dinin se Trump pastronte para dhe siguronte një bazë operacionesh për mafian ruse, e cila ishte, në fund të fundit, një aktor shtetëror de facto i lidhur me inteligjencën ruse. Ata duhej të dinin se rusët e shpëtuan vazhdimisht Trumpin kur ai falimentoi. Ata duhej të dinin se Rusia e zotëronte atë.
Unë jam i vetëdijshëm për sekretin e rreptë që shoqëron hetimet në vazhdim si çështje procedurale. Por sapo Raporti i Muellerit u publikua përfundimisht, u bë e qartë se hetimi i Robert Mueller kishte të bënte vetëm me çështje penale, jo me kundërzbulim. Trump ishte i komprometuar tërësisht nga Rusia dhe ishte një kërcënim serioz për sigurinë kombëtare. Por FBI nuk po bënte asgjë për këtë!
Një arsye për këtë mund të ketë qenë se në shumë raste, njerëzit e FBI-së në pozicione të ndjeshme përfunduan duke marrë ryshfete nga vetë njerëzit që supozohej të hetonin. Dhe më 23 janar, ra një bombë: Mësuam se i fundit prej tyre është Charles McGonigal, ish-kreu i kundërzbulimit për FBI-në në Nju Jork, i cili përfundoi duke punuar për oligarkun miliarder Oleg Deripaska, një objektiv kryesor në hetimin e Trump-Rusi. McGonigal u padit në Manhattan me akuza për pastrim parash, shkelje të sanksioneve të SHBA-së dhe akuza të tjera në lidhje me lidhjet e tij të dyshuara me Deripaska.
Ai u padit gjithashtu në Uashington, ku u akuzua se kishte fshehur 225,000 dollarë që dyshohet se kishte marrë nga një njeri në Nju Xhersit, i punësuar shumë kohë më parë nga inteligjenca shqiptare.
Problemet e McGonigal filluan në fund të vitit 2018 pasi gruaja e tij mësoi për të dashurën e tij, Allison Guerriero, e cila nuk e dinte se ai ishte ende i martuar. Disa muaj më vonë, Guerriero i shkroi një email të zemëruar për McGonigal, burrit që i kishte prezantuar ata si çift, “William Sweeney”, i cili thjesht ishte ndihmës drejtor në krye të zyrës së FBI-së në New York City. Në disa raste, Guerriero e kishte parë McGonigal-in të linte sasi të mëdha parash nëpër shtëpi. Fillimisht, ajo mendoi se duhet të jetë “blerja e parave” për një operacion goditjeje ose ndonjë procedurë tjetër të FBI-së. Pastaj ajo u bë e dyshuese dhe i kërkoi Sweeney-t të shqyrtonte marrëdhëniet e McGonigal në Shqipëri, ku ai kishte udhëtuar shumë dhe kishte marrë pjesë në transaksione që më vonë u shfaqën në paditë e tij.
McGonigal nuk ishte thjesht një agjent tjetër i FBI-së. Rezymeja e tij përfshinte punën në hetimin e WikiLeaks për Chelsea Manning si dhe një kërkim për një spiun kinez brenda CIA-s. Ndërsa punonte në selinë e FBI-së në Uashington, ai raportohet të ketë luajtur një rol në hapjen e hetimit për kontaktet e fushatës së Trump me Rusinë. Megjithëse ai nuk u caktua në atë operacion kur u transferua në Nju Jork, drejtimi i kundërzbulimit të FBI-së në Nju Jork është një pozicion shumë i veçantë, shumë i ndjeshëm që ofron akses të padiskutueshëm në një grup spektakolar të elitave ndërkombëtare, si dhe informacione shumë të kërkuara.
Në mënyrë të ngjashme, Oleg Deripaska luajti një rol kyç në financimin e përpjekjeve të Putinit për të marrë nën kontroll Ukrainën nga brenda nëpërmjet një operacioni politik të drejtuar nga Paul Manafort që vendosi zëvendësuesin e Putinit, Viktor Janukoviç në presidencën e Ukrainës në 2010.
Çfarë mund të jetë më e përsosur? Pasi kishte instaluar një zëvendësues të Putinit në presidencën ukrainase, në vitin 2016, Manafort e përsëriti këtë sukses në një skenë shumë më të madhe, si menaxher i fushatës që drejtonte Trumpin në Shtëpinë e Bardhë. Siç thekson profesori i Yale, Timothy Snyder, një vëzhgues i afërt i Ukrainës, “Rusia po e mbështeste Trumpin në një mënyrë të ngjashme që dikur kishte mbështetur presidentin ukrainas Viktor Janukoviç“.
Kjo na kthen te McGonigal. Pasi mori detyrën e tij të re në tetor 2016, vetëm një muaj para zgjedhjeve, ai do të kishte qenë në gjendje të minonte hetimin e byrosë për Deripaska dhe Manafort dhe t’i sabotonte ato hetime me dezinformata. Në mënyrë të ngjashme, ai do të kishte qenë në gjendje të zbulonte informacionin në lidhje me laptopin e Anthony Weiner që çoi në rihapjen e hetimit të FBI në emailet e Hillary Clinton 11 ditë para zgjedhjeve. Ai kishte qenë pjesë e një burimi të publikuara nga The New York Times më 31 tetor 2016, një javë para zgjedhjeve që duket se i dha Trump një figurë të pastër.
Sigurisht, McGonigal nuk ishte i vetmi zyrtar i FBI-së që kaloi në anën e errët.
-Në vitin 1997, katër vjet pasi kishte dalë në pension dhe ishte kthyer në studion ligjore private, drejtori i FBI-së, William Sessions, udhëtoi për në Moskë dhe paralajmëroi botën për rreziqet e tmerrshme të mafies brutale ruse. Megjithatë, një dekadë më vonë, Sessions nuk kishte asnjë shqetësim për të marrë si klient, Semion Mogilevich me origjinë ukrainase, i ashtuquajturi “Brainy Don” pjesë e mafies ruse, të cilin FBI e kishte vendosur në listën e saj në “Dhjetë më të kërkuarit”.
-Pasardhësi i Sessions si drejtor i FBI-së, Louis Freeh, ndoqi një rrugë të ngjashme. Përfituesi i tij pro Putinit ishte Prevezon Holdings, firma gjigante e pasurive të patundshme që fitoi vëmendjen ndërkombëtare në vitin 2008 kur avokati rus i taksave, Sergei Magnitsky hetoi një rast mashtrimi fiskal që përfshinte Prevezon. Por në përpjekjen e tij për të zbuluar të vërtetën Magnitsky u arrestua, u burgos, u sulmua vazhdimisht dhe u rrah për vdekje.
Si drejtor i FBI-së, Freeh kishte paralajmëruar se krimi i organizuar rus përbënte një kërcënim të madh për Shtetet e Bashkuara që tejkalonte shumë krimin e thjeshtë. Nuk është e qartë se sa u pagua nga Prevezon pasi ndërroi palën, por Freeh më vonë bleu një rezidencë prej 9.38 milionë dollarësh në Palm Beach, Florida, vetëm dhjetë minuta me makinë nga Mar-a-Lago e Trump.
-Pastaj ishte i ndjeri James Kallstrom, i cili drejtoi zyrën e FBI-së në Nju Jork në mesin e viteve ’90 dhe mbikëqyri hetimet e suksesshme si për mafian italiane, ashtu edhe për turmën ruse. Kallstrom kishte krijuar miqësi të ngushtë me dy lojtarë kyç në sagën Trump-Rusi. Ai punoi ngushtë me avokatin e atëhershëm amerikan për Distriktin Jugor të Nju Jorkut, Rudy Giuliani në hetimin e rrjetit Cosa Nostra që çoi në gjyqin e famshëm të Komisionit Mafia të 1985-1986. Duke shkuar më tej, Kallstrom kishte qenë gjithashtu mik me Donald Trump që nga vitit 1973.
Sipas The New York Times , Kallstrom kishte themeluar Fondacionin Marine Corps–Law Enforcement Foundation, një organizatë jofitimprurëse që mori më shumë se 1.3 milionë dollarë nga Trump, një ofertë jashtëzakonisht bujare nga manjati i pasurive të paluajtshme.
Por duke qenë Donald Trump, besnikëria dhe bujaria i erdhën me shumë lidhje të rëndësishme.
“Ai [Trump] kultivoi njerëz të FBI-së. Dhe kjo është sjellje e njohur nga njerëzit që notojnë në ujëra të rrezikshme. Ata duan të kenë një kartë për të dalë nga burgu, dhe kjo dalje nga burgu është të kesh miqësi ose të jesh një burim i mirë për FBI-në,” thotë Jeff Stein, redaktor i buletinit të inteligjencës SpyTalk, në An American Affair.
Megjithatë, Trump duket se ka marrë pikërisht atë që kërkonte. Siç ndodh, Kallstrom punoi ngushtë me McGonigal dhe kultivoi miqësi jo vetëm me Trump, por edhe me Rudy Giuliani. Së bashku, ata dyshohet se ishin pjesë e një fushate të brendshme pak para zgjedhjeve të 2016-ës që nxiti drejtorin e FBI-së, James Comey, të shpallte publikisht se po rihapte hetimin e tij për emailet e Clinton-it.
Në fund të fundit, natyrisht, Amerika zbuloi se asnjë nga emailet e Hillary nuk ishte i klasifikuar. Historia e “Times” mbi këtë temë ishte mashtrim në rastin më të mirë. Hetimi i “rihapur” ishte jetëshkurtër dhe dukej se pasqyronte mendimet e dëshiruara të zbuluesit pro-Trump në byro, pavarësisht nëse ishte McGonigal apo dikush tjetër. Po kështu, titulli i Times që deklaronte “asnjë lidhje” midis Trump dhe Rusisë dukej se pasqyronte mendimet e Kallstrom, Giuliani dhe McGonigal, që nuk ishin të vërteta në realitet.
Por dëmi ishte bërë tashmë. Kur votuesit hodhën votat e tyre më 8 nëntor, ata menduan se FBI i kishte dhënë Trumpit një ok, por ishte ende duke hetuar Hillaryn. McGonigal me shokë mund të kenë bërë diferencën në dhënien e zgjedhjeve të Trump.
Pra, në fund, FBI dështoi keq në dokumentimin e marrëdhënieve katër dekadash të Trump me mafian ruse dhe inteligjencën ruse, dhe të gjitha transaksionet financiare mes tyre. Byroja dështoi keq kur erdhi puna për të vlerësuar se si mund të komprometohej ish-presidenti.
Një hetim serioz i kundërzbulimit, atëherë, duhet të kishte pyetur se si KGB-ja filloi marrëdhënien e saj me Trump dhe nëse Trump ishte komprometuar fillimisht nga sovjetikët dhe më vonë nga Rusia. Duhet të kishte pyetur se sa thellë ishte borxhli Trump ndaj mafies ruse, sepse ai kishte bërë pasuri duke mbyllur një sy, ndërsa ish-zyrtarët sovjetikë pastronin miliona dollarë përmes pasurive të tij të paluajtshme.
Sa punë kishte bërë ai me operativët e inteligjencës ruse dhe/ose mafien ruse? A kishte Rusia kompromet me Trump? A ishte ai një pasuri ruse? Sa larg shkoi lidhja e tij? Sa para ka bërë duke pastruar para për ta? Po anëtarët e tjerë të familjes së tij, administrata dhe politikanë të tjerë?
Të gjitha pyetjet pa përgjigje, që çojnë në ndoshta pyetjen më të madhe nga të gjitha: Nëse FBI nuk do t’i bëjë ato pyetje, kush do t’i bëjë? Do të jetë interesante të shihet nëse do të marrin përgjigje kur McGonigal të dalë në gjyq dhe ndoshta ai është fija që kur të tërhiqet, do të zbulojë lloj-lloj sekretesh të paimagjinueshme./ “The New Republic”