Që fëmijë, ne mësojmë se numrat mund të jenë çift ose tek. Dhe ka shumë mënyra për të kategorizuar numrat si çift ose tek.
Mund të mësojmë përmendësh rregullin që numrat që mbarojnë me 1, 3, 5, 7 ose 9 janë tek ndërsa numrat që mbarojnë me 0, 2, 4, 6 ose 8 janë çift. Ose mund të pjesëtojmë një numër me 2 – ku çdo rezultat i numrit të plotë do të thotë se numri është çift, përndryshe duhet të jetë tek.
Në mënyrë të ngjashme, kur kemi të bëjmë me objekte të botës reale, ne mund të përdorim çiftimin. Nëse na mbetet një element i paçiftuar, kjo do të thotë se numri i objekteve ishte tek.
Deri më tani, kategorizimi tek dhe çift, i quajtur edhe klasifikimi i barazisë mendohej se ishe ekskluzivitet i njerëzve. Por, në një studim të ri, të botuar sot në revistën Frontiers in Ecology and Evolution, rezulton se këtë aftësi e kanë edhe bletët.
Trajnimi i bletëve për të mësuar tek dhe çift
Studimet kanë treguar se bletët mund të mësojnë të renditin sasitë , të kryejnë mbledhje dhe zbritje të thjeshta, të përputhin simbolet me sasitë dhe të lidhin konceptet e madhësisë dhe numrit.
Për t’u mësuar bletëve një detyrë barazie, individët u ndanë në dy grupe. Njëri ishte trajnuar për të lidhur numrat çift me ujë me sheqer dhe numrat tek me një lëng me shije të hidhur (kininë). Grupi tjetër u trajnua për të lidhur numrat tek me ujë sheqeri dhe numrat çift me kininë.
Bletët u trajnuan duke përdorur krahasimin e numrave tek kundrejt çiftit (me karta që paraqesin 1-10 forma të printuara) derisa ato zgjodhën përgjigjen e saktë me 80% saktësi.
Çuditërisht, grupet përkatëse mësuan me ritme të ndryshme. Bletët e stërvitura për të lidhur numrat tek me ujin me sheqer mësuan më shpejt. Paragjykimi i tyre i të mësuarit ndaj numrave tek ishte e kundërta e njerëzve, të cilët i kategorizojnë numrat çift më shpejt.
Më pas, studiuesit testuam çdo bletë në numra të rinj që nuk u shfaqën gjatë trajnimit. Në mënyrë mbresëlënëse, ato i kategorizuan numrat e rinj me 11 ose 12 elementë si tek ose çift me një saktësi prej rreth 70%.
Rezultatet treguan se truri në miniaturë i bletëve ishte në gjendje të kuptonte konceptet tek dhe çift. Pra, një tru i madh dhe kompleks i njeriut i përbërë nga 86 miliardë neurone dhe një tru insekti në miniaturë me rreth 960,000 neurone, mund të kategorizojnë numrat sipas barazisë.