Shkalla e përputhshmërisë së Serbisë me politikën e jashtme të përbashkët evropiane është “ulur ndjeshëm” dhe nga 64 për qind që ka shënuar në vitin 2020, përputhshmëria ka rënë në 45 për qind.
Këto janë gjetjet e Komisionit Evropian në paketën e fundit vjetore të zgjerimit, e cila do të publikohet më 12 tetor.
Në draft-raportin, në të cilin Radio Evropa e Lirë (RSE) ka qasje, nënvizohet se Serbia nuk ka respektuar sanksionet kundër Rusisë, të cilat Bashkimi Evropian (BE) i prezantoi Moskës në përgjigje të agresionit në Ukrainë.
“Një sërë veprimesh dhe deklaratash të Serbisë ishin në kundërshtim me qëndrimin e politikës së jashtme të BE-së. Serbia pritet të përmbushë detyrimet e saj si prioritet dhe të harmonizohet në mënyrë progresive me masat kufizuese të BE-së në përputhje me kornizën negociuese të Serbisë”, thuhet në dokument. .
Marrëdhëniet me fqinjët janë të tensionuara dhe sfiduese
Sa i përket bashkëpunimit rajonal, raporti për Serbinë vlerëson se vendi mbetet i përkushtuar për përmirësimin e marrëdhënieve dypalëshe.
Megjithatë, përmendet se marrëdhëniet me Kroacinë janë “gjithnjë e më të tendosura me konflikte të herëpashershme politike”.
Marrëdhëniet e Serbisë me Malin e Zi vlerësohen në dokument si “sfiduese”, por theksohet se të dyja palët treguan një gatishmëri më të madhe për rivendosjen e marrëdhënieve dhe përpjekje për zgjidhjen e çështjeve të hapura.
Marrëveshja me Kosovën është vendimtare dhe urgjente
Një paragraf i veçantë i referohet procesit të normalizimit të marrëdhënieve me Kosovën.
Përmendet se në periudhën e kaluar ka pasur një takim të negociatorëve kryesorë dhe një takim në nivel liderësh, përkatësisht presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq dhe kryeministrit të Kosovës, Aljbin (Albin) Kurti.
Megjithatë, shtohet se nuk ka progres konkret në negociatat për një marrëveshje gjithëpërfshirëse dhe ligjërisht të detyrueshme.
Përmes këtij dokumenti, Kosova dhe Serbia ftohen që “pa vonesa të mëtejshme” të angazhohen në mënyrë konstruktive dhe të avancojnë negociatat për një marrëveshje gjithëpërfshirëse, ligjërisht të detyrueshme për normalizimin.
Arritja e një marrëveshjeje të tillë është “urgjente dhe vendimtare”, sipas raportit, në mënyrë që Kosova dhe Serbia të mund të përparojnë në rrugën evropiane.
Progres i kufizuar në luftën kundër korrupsionit, rezultat i dobët në luftën kundër krimit të organizuar
Kur bëhet fjalë për luftën kundër korrupsionit, raporti thekson se Serbia ka bërë vetëm “përparim të kufizuar”.
Në lidhje me këtë, përmendet se numri i hetimeve të reja dhe aktgjykimeve përfundimtare është rritur në vitin 2021 krahasuar me një vit më parë, por ka rënë numri i aktakuzave të shkallës së parë.
Në fushën e luftës kundër korrupsionit vlerësohet se është shënuar njëfarë progresi.
Theksohet se numri i aktakuzave dhe aktgjykimeve të shkallës së parë në rastet e profilit të lartë është rritur pak.
Është thënë se Serbia duhet të forcojë parandalimin dhe shtypjen e korrupsionit dhe të rrisë konfiskimin përfundimtar të aseteve në rastet e profilit të lartë.
“Ata sektorë që janë më të prekshëm ndaj korrupsionit kërkojnë vlerësime të synuara të rrezikut dhe veprime të përkushtuara”, thuhet në dokument.
Serbisë ka marrë një vlerësim të keq edhe në luftën kundër krimit të organizuar, ku thuhet se është bërë vetëm “progres i kufizuar”.
Përmendet se në periudhën e kaluar është rritur numri i hetimeve të reja dhe aktgjykimeve të formës së prerë, por është zvogëluar numri i aktakuzave dhe aktgjykimeve të shkallës së parë. Numri i konfiskimeve dhe konfiskimeve përfundimtare thuhet gjithashtu të jetë i kufizuar.
Pranohet se niveli i mirëkuptimit dhe qasjes ndaj konfiskimit është përmirësuar, gjë që, thuhet në raport, duhet të çojë në rezultate më të mira në të ardhmen.
Nuk ka përparim në lirinë e shprehjes
Nuk është bërë përparim në lirinë e shprehjes, thuhet në raportin për Serbinë.
Në raport, ekspertët e Komisionit Evropian nënvizojnë se rastet e kërcënimeve dhe dhunës ndaj gazetarëve janë shqetësuese dhe theksohet se ushtrimi i papenguar i lirisë së shprehjes duhet të forcohet edhe më tej në praktikë.
Paketa e zgjerimit së bashku me raportet e veçanta për secilin vend duhet të miratohet nga kolegjiumi i Komisionit Evropian.
Raportet për secilin vend individualisht mbulojnë një periudhë prej një viti.
Ky dokument do të publikohet më 12 tetor.
