Ndërprerja e jetës normale për shkak të pandemisë e ndryshoi botën, sidomos njerëzit sëbrendshmi. Kjo pasi pandemia i boshatisi rrugët. Dhe si në qytetet e mëdha, ashtu edhe qytezat e vogla, ne të gjithë e pamë befas veten të mbyllur në shtëpi me veten, vetëm me familjet tona, ndonjëherë edhe të izoluar nga pjesa tjetër e familjes për të mos e infektuar atë, kur ne ishim prekur nga virusi.
Këtë situatë e përshkruan shumë mirë psikoanalistë, terapistë, shkrimtarë dhe podkaster, që ne i intervistuam për suplementin e fundit të gazetës të titulluar “Psikologji dhe mirëqenie:Të kuptuarit e njëri-tjetrit për të kuptuar problemet tona”. Duke i qenë ende borxhli ndaj intuitës së Mishel Fukos, sipas së cilit “nuk mund të kujdesemi dot për veten pa e njohur atë”.
Filozofi dhe akademiku francez paralajmëronte vazhdimisht se kura “është sigurisht njohjae vetes, por gjithashtu edhe njohja e disa rregullave apo parimeve të sjelljes që janë njëkohësisht të vërteta dhe rekomandime”. Prandaj, ne duhet t’i reflektojmë dhe t’ipërvetësojmë këto të vërteta, të pajisim veten me to, duke e lënë nivelin personal të kalojë në atë të etikës.
Është e vështirë të përqendrohemi tek ajo që kemi mësuar nën presionin e kalendarit të bllokimeve: Shpeshherë na duket sikur ecim përpara, pastaj rikthehemi prapa, jemi në gjendje t’i pranojmë ndryshimet e bëra, dhe më pas të ndjejmë vetëm nostalgji.
Në një peizazh që është ende konfuz, por që ne e dimë se ka ndryshuar, trashëgimia më e fuqishme emocionale e Covid-19, duket se është zbulimi i nevojës dhe i aftësisë sonë për të kërkuar ndihmë. Pra të kërkojmë ndihmë – pa asnjë lloj stigme – dhe të përpiqemi t’ikundërvihemi problemit, dhimbjes, pasigurisë, duke mënjanuar parametrat e vjetër matës të mirëqenies dhe suksesit.
Pra të promovojmë idesë së krahasimit me brishtësinë tonë emocionale. Për këtë të fundit ka të dhëna befasuese, herë-herë tronditëse. Më 24 tetor është afati i fundit që qytetarët italianëtë mund të tërheqin “bonusin e psikologut”, pra nxitja që ata të shpenzojnë për të nisur një kurs psikoterapie.
Por Instituti Kombëtar i Sigurimeve Shoqërore (INPS), paralajmëroi se fondet do të jetë e mjaftueshme për të plotësuar më pak se 1 në 10 kërkesa. Dhe sipas një raporti të Komisionit Evropian, mbi 60 për qind e kërkesave erdhën nga popullsia nën 35 vjeç.
Një sondazh nga “Corriere” në baskëpunim me “ScuolaZoo”, një komunitet i afërt me gjeneratën Z ( i cili përfshin të lindurit midis 1997 dhe 2012), zbuloi se 87 për qind e të anketuarve thonë se e kanë hasur këtë temë në mediat sociale, dhe 36 për qind e pranojnë se kanë menduar të kërkojnë mbështetje për veten.
Në platforma të ndryshme popullore, hashtagu #mentalheath është parë dhjetëra miliarda herë, dhe ka gjeneruar miliona postime në Instagram. Shëndeti mendor, ose aspirata për t’u ndërgjegjësuar mbi të është bërë virale. Më shumë sesa një finale e Ligës së Kampionëve, një turne muzikor i Herri Stajls, apo njoftimi i një fluturimi hapësinor për në Mars nga multi–miliarderi Elon Musk.
A duhet të na trembë kjo prirje, që në Itali përbën një shkelje të kodit të fshehtësisë që ka rrethuar tradicionalisht sëmundjet psikike? Apo duhet të na japë shpresë se gjërat mund të ndryshojnë, apo që ato kanë ndryshuar tashmë? Që nga qoshja e vuajtjes vetjake, mund të dalë cilido që vuan dhe flet pa pasur turp mbi gjendjen e tij?
Askush nuk e shpëton vetë veten, dhe të shpëtosh nga probleme të tilla është diçka pozitive për të gjithë. Ishin të rinjtë ata që na çuan përtej klisheve të vjetra. Besimi i tyre në ndarjen e problemit me të tjetër, dhe në kurën përkatëse na ofron edhe ne të tjerëve, të edukuar në heshtje dhe shpesh për ta mohuar problemin, mundësinë e një ndryshimi rrënjësor tëqasjes ndaj kësaj sfide madhore.
Është një mirënjohje reciproke. Shumë shpejt “stuhia” e patologjive imagjinare, historikishttë romantizuara, do të qetësohet. Por në lëkurë dhe nën të do të mbeten shenjat e së keqes.Ndaj do të nevojiten nisma dhe hapësira publike, një psikolog në çdo shkollë, një bonus më i madh, qendra këshillimi të mirë–pajisura mirë, në mënyrë që dhimbja të mos bëhet njëpërshpejtues i pabarazive.
Ndoshta nuk jemi më keq se më parë, pra para dimrit të vitit 2020. Ndoshta kemi fituar mëshumë informacione dhe jemi më të ndërgjegjësuar, dhe më të inkurajuar nga më të rinjtë, qëjanë më të lirë dhe më të guximshëm se sa ne të tjerët.
