Dy liderat botërorë Joe Biden dhe Vladimir Putin do të takohen ditën e mërkurën me datë 16 qershor. Takimi historik d të zhvillohet për herë të parë në Gjenevë të Zvicrës, në të njëjtin qytet që 36 vite më parë priti edhe paraardhësit e tyre, Ronald Regan dhe Mihail Gorbaçov.
Tashmë, tri dekada e gjysmë më vonë, samiti mes presidentëve ndodh në rrethana të ndryshme dhe mësohet se nuk do të kenë një konferencë të përbashkët për shtyp, por raportet mes dy vendeve janë po aq të tendosura sa gjatë ish-Bashkimit Sovjetik. “Kjo nuk është garë se kush e turpëron më mirë tjetrin në konferencë. Unë do e bëj shumë të qartë se kush janë kushtet tona për raporte më të mira me Rusinë. Nuk duam konflikt.”
Analistët politikë thonë se palët do të kërkojnë stabilitet strategjik më shumë sesa të zotohen për zgjidhje të veçanta, edhe pse Uashingtoni ka pretendime ndaj Kremlinit kur bëhet fjalë për ndërhyrjet e qeverisë ruse, për agresionin kundrejt vendeve fqinje, si Ukraina, dhe për arsenalin bërthamor që ajo zotëron.
Midis lëvizjeve që ai dhe ekipi i tij kanë vlerësuar të tregojnë se e kanë seriozisht: ti kujtojnë Putinit se Amerika përvetëson aftësi informatike dhe kibernetike të tilla që mund të shënjestrojnë të ardhurat personale të Putin jashtë vendit.
Nuk do të jetë e lehtë. Ekonomia e bazuar në mallrat e Rusisë ka ngecur dhe kjo nga ana tjetër ka ushqyer pakënaqësi. Kjo mund të jetë nxitje për ngritjen e profilit të Rusisë jashtë vendit, duke shfrytëzuar SHBA.-të. Hapat e gabuar në Lindjen e Mesme dhe kaosin që Donald Trump krijoi në Amerikë dhe jashtë vendit. Putini ka përdorur ekspertizën e Rusisë në luftën kibernetike dhe keq informimi për të filluar sulme asimetrike kundër kundërshtarëve të tij në Evropë dhe Sh.B.A.
Misioni i Biden në Gjenevë nuk ka të bëjë me një provë personale të vullnetit. Ka të bëjë me ndalimin e këtij përshkallëzimi të rrezikshëm dhe të rikthej SHBA-të dhe Rusinë përsëri në një gjendje të qëndrueshme, thonë zyrtarët e administratës. “Ajo që mungon në mënyrë të dukshme dhe të rrezikshme dhe ajo që u shkatërrua nga Trump, ishte puna për stabilitetin strategjik”, thotë një zyrtar i lartë i Departamentit të Shtetit. “Ne kemi humbur të gjitha këto traktate që ishin krijuar për t’i mbajtur këto gjëra të mbyllura”.
Dhjetë vjet më parë, gjërat dukeshin shumë ndryshe. Në Mars 2011, Biden udhëtoi në Moskë për t’u takuar me Putinin, i cili përkohësisht ishte larguar si President dhe po mbante titullin e Kryeministrit. Biden, atje për të nxitur lidhje më të ngushta me Rusinë si Zëvendës President, tha që ai donte të inkurajonte biznesin midis kombeve si pjesë e përpjekjes së vazhdueshme për “rivendosjen” e marrëdhënieve. Duke cituar një zyrtar të Boeing me bazë në Rusi, Biden tha gjatë një takimi, “Rusia ka inxhinierët më të mirë në botë. Rusia ka kapital intelektual. Rusia është një komb i madh “.
Pjesë e asaj që e ka bërë agresionin e Putinit kaq të vështirë për SHBA-të për të kundërshtuar, është përdorimi i kriminelëve në internet. Hakerët e akuzuar rusë, si ata që rrëzuan kompjuterat Colonial Pipeline për gjashtë ditë në maj, duke shkaktuar mungesa të karburantit në Bregun Lindor, mund të mos kenë vepruar direkt me urdhër të Moskës, por shpesh punojnë me miratimin e saj të nënkuptuar, thonë zyrtarët. Kur JBS Foods u hakua në fund të majit, FBI e gjurmoi atë në një nga shumë rrjetet kriminale që veprojnë pa u ndëshkuar në Rusi. Goditja mbart rreziqet e veta. Rusia ka më shumë përvojë në luftën kibernetike dhe ka depërtuar në Sh.B.A. rrjetet e qeverisë dhe rrjetit elektrik. “Ne mund të humbasim një përshkallëzim”, thotë zyrtari i lartë i Administratës së Biden.
Shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se vendimet e presidentit Baiden do të konsultohen me liderët e aleancës të mbledhur të hënën në Bruksel në kuadër të një samiti të përbashkët.
/Burimi The Time/ përshtati në shqip Priza.al/