Shumë e ngjashme me ‘Ndrangheta’, ajo ndjek rregullat strikte të ‘omertà’ (kodi i heshtjes përballë pyetjeve nga autoritetet ose të huajve). Ka një kod nderi që e quajnë “Besa” që për shumë shqiptarë është ende kodi më i lartë etik në vend. Besa ne shqip do te thote “nder”
Mafia shqiptare është gjithnjë e më e pranishme në Itali. Në lidhje me këtë problematikë mediat italiane Rai News, i ka kushtuar një artikull të gjatë mafies shqiptare në Itali dhe mënyrës se si ajo operon në vendin fqinj. Eksperti i mafieve të reja, Vincenzo Musacchio, konsiderohet si eksperti më i madh i mafies shqiptare dhe punimet e tij të thelluara për këtë temë janë përdorur edhe nga komisionet legjislative në nivel evropian.
Musacchio foli edhe për lidhjen e mafies me politikën dhe gjyqësorin në Shqipëri si dhe blerjen e votave me paratë e botës së krimit.
Profesor, Zyra e OKB-së për Drogën dhe Krimin po jep alarmin për zgjerimin e mafies shqiptare në Evropë. Kjo organizatë kriminale po luan një rol udhëheqës në tregun evropian të drogës, sidomos kokaina. Cilat janë vendet europiane ku prezenca e klaneve shqiptare është e fortë?
Në pesë vitet e fundit, organizatat kriminale shqiptare kanë zgjeruar perimetrin e pikave të aksesit ndaj drogës, që përbën të ardhurat e tyre kryesore ekonomike, me prani të vazhdueshme të verifikuar në vende si Hamburg (Gjermani), Valencia dhe Algeciras (Spanjë), së bashku me një ndikim më të madh edhe në Mbretërinë e Bashkuar. Ata kanë kontakte në portet e Antwerpen (Belgjikë) dhe Roterdam (Holandë), në të cilat mbërrijnë dërgesat nga Amerika Latine. Ata janë të pranishëm në shumicën e Shteteve Anëtare, duke krijuar shpesh aleanca me mafiozët indigjenë.
Le të flasim për organizimin e kësaj mafie. Fillimisht si e ka emrin?
“Mafja Shqiptare” quhet në gjuhën shqipe.
Si është i strukturuar? Cila është veçantia e tyre?
Mafia shqiptare, shumë e ngjashme me ‘Ndrangheta’, ndjek rregullat strikte të kodit të heshtjes. Ka një kod nderi që e quajnë “Besa” që për shumë shqiptarë është ende kodi më i lartë etik në vend. Besa në shqip do të thotë “nder”. Për mafiozët konsiderohet një kontratë e pazgjidhshme që zgjidhet vetëm me vdekje. Sot mafiozët shqiptarë e përdorin “Besën” si “pakt gjaku”. Ata betohen për besnikëri ndaj organizatës me çmimin jo vetëm të jetës së tyre, por edhe të familjeve të tyre. Pasi janë vendosur drejtuesit e lartë dhe krahu ushtarak, urdhrat i jepen të ashtuquajturve ushtarët. Mafiat shqiptare shprehin një nga kapacitetet më të larta kriminogjene në nivel ndërkombëtar, pasi arrijnë të përziejnë karakteristikat “tradicionale” (disiplinë të ngurtë të brendshme, mbyllje ndaj palëve të treta, papërshkueshmëri, besueshmëri) me elementë “modern” (transnacionalitet, etj. ngulitje ekonomike dhe kontakte të ngushta me politikën).
A ka klane mafioze?
Struktura e tyre organizative, siç thashë më herët, është e ngjashme me ‘Ndrangheta’ dhe përbëhet gjithmonë nga një grup familjesh të lidhur me afërsi gjaku. Shoqata mafioze është pothuajse e padepërtueshme.
Ku ndodhet baza e tyre strategjike në Shqipëri?
Nuk ka asnjë bazë strategjike. Në Tiranë janë të paktën tre organizata kriminale të strukturuara shumë të fuqishme që e kanë nisur aktivitetin e tyre kriminal tashmë nën regjimin komunist dhe kanë arritur të rezistojnë dhe me rënien e komunizmit janë forcuar shumë për lidhjet e tyre të korrupsionit me politikën dhe biznesinvendas. Në Shkodër besohet se janë të paktën katër “klane” të mëdha mafioze që janë të përfshirë edhe në aktivitete të ndryshme kriminale. Këto katër familje kryesisht merren me trafikun e drogës, armëve, organeve dhe qenieve njerëzore. Në Durrës shumë grupe kriminale nga i gjithë vendi kanë investime në sektorin e turizmit hotelier dhe qyteti në kohët e fundit shërben deri diku si pikë takimi apo edhe si strehë për shumë të arratisur. Në Vlorë kanë zënë rrënjë shumë familje mafioze (Çaushi, Kakami, Gaxhai). Në Fier, organizatat kriminale merren kryesisht me zhvatje dhe trafik armësh dhe janë ndër grupet kriminale më të sofistikuara në historinë e tranzicionit politik në Shqipëri. Në Berat, krimi i organizuar ka investuar në turizëm prej kohësh dhe vazhdon të jetë prezent edhe sot. Në Elbasan ka grupe kriminale në konflikt të fortë me njëri-tjetrin, nuk është rastësi, në fakt, që vitet e fundit vrasjet janë rritur ndjeshëm, duke treguar kështu se qyteti i Elbasanit është një pikë e nxehtë ku aktiviteti mafioz është ende i pranishëm. me gjithë çmontimin e dy bandave famëkeqe të “Mandela” dhe “Tan Kateshi”.
Çfarë roli luan mafia në korrupsionin e Shqipërisë?
Shqipëria është një rast unik në Evropë, pasi shumë trafikantë nuk janë të jashtëligjshëm në periferi të shoqërisë, por kanë lidhje me klasën politike dhe shpesh janë në bashkëpunim me policinë dhe gjyqësorin, të cilët në teori duhet t’i kundërshtojnë. Nuk është rastësi që Transparency International e tregon Shqipërinë si vendin më të korruptuar në të gjithë zonën e Ballkanit. Parlamenti dhe qeveria do të ndoten nga mafia dhe të ardhurat nga trafiku i drogës janë një pjesë thelbësore e sistemit ekonomik dhe politik: mënyra më e mirë për të siguruar votat e njerëzve është t’i paguash ato me para në dorë, dhe burimi më i mirë i prodhimit të parave vjen nga tregu i drogës.
Le të flasim për aleancat kriminale të kësaj mafie. Ne e dimë se ai ka një marrëdhënie solide me narkotrafikantët ekuadorian. Pse Ekuador?
Ka shumë arsye pse mafia shqiptare ka zgjedhur Ekuadorin si qendër të biznesit të saj. Kryesisht sepse është një zonë e lirë rrallëherë nën dritën e vëmendjes ndërkombëtare. Pastaj kufizohet me Kolumbinë. Ka një korrupsion të përhapur në vend dhe për këtë arsye shqiptarët shpesh blejnë policë dhe gjyqtarë. Megjithatë, duhet thënë se klanet shqiptare kanë lidhje në të gjithë zonën e Amerikës Latine edhe falë ndërmjetësimit të ‘Ndranghetës.
Çfarë marrëdhëniesh kanë ata me Afganistanin?
Sipas UNODC, shqiptarët janë të përfshirë jo vetëm në tregti, por edhe në transport dhe logjistikë. Ndërsa heroina po kalon nga Afganistani në Evropë përmes Ballkanit, shqiptarët tashmë po punojnë për të ndërtuar një urë me talebanët. Klanet shqiptare kontrollojnë gjithashtu portet e tyre, ato të Kroacisë, Malit të Zi dhe Sllovenisë në Adriatik dhe i përdorin për trafik droge nga Afganistani në Evropën Perëndimore.
Le të thellojmë rolin që po merr në vendin tonë. Si arritët të merrni një rol të rëndësishëm në raport me organizatat e tjera kriminale?
Prej disa kohësh mafia shqiptare nuk ka më një rol plotësues, por të barabartë me klanet e tjera që veprojnë në Itali. Kjo ndodhi sepse krerët e mafias shqiptare janë shumë dinakë dhe inteligjentë dhe shumë shpejt mësuan strategjitë dhe metodat e kryerjes së trafikut të drogës nga grupet e ndryshme të organizuara kriminale me të cilat bashkëpunuan. Kështu, ata kanë zhvilluar një kapacitet operacional dhe një potencial investimi ekonomik për t’u bërë të pavarur. Reputacioni i tyre për besueshmërinë dhe kohën e duhur në trafikimin dhe tregtimin e barnave me cilësi të lartë me një çmim shumë konkurrues, në mënyrë të pashmangshme e ka përshpejtuar statusin e tyre si trafikantë të nivelit të parë të drogës.
Si lidhet ajo me ‘Ndrangheta’?
Gjithmonë është thënë se ata i janë nënshtruar ‘Ndranghetës, por, me kalimin e kohës, mafiozët shqiptarë, falë trafikut të drogës, sot punojnë në pozitë të barabartë me kalabrezët. Organizatat mafioze e kanë kuptuar se lufta nuk është e volitshme dhe për këtë arsye ata bashkëpunojnë me njëra-tjetrën në mënyrë utilitare me qëllimin e vetëm për të përfituar përfitime ekonomike reciproke.
Në vendin tonë ku operon më shumë?
Tashmë ata janë vendosur në çdo pjesë të territorit italian, nga Lombardia në Molise të vogël. Falë trafikut të drogës, qenieve njerëzore dhe organeve dhe armëve, ato po zgjerohen gjithnjë e më shumë kudo. Pulia është një treg i ri i lulëzuar falë aleancës me cd-në.
Ku riinvestohen të ardhurat e veprimtarisë kriminale?
Në MB dhe në Itali në bursë. Pjesa më e madhe e të ardhurave nga droga riinvestohet në projekte ndërtimi dhe turizmi në Shqipëri dhe përdoret për të ndikuar në politikë dhe financuar korrupsionin. Aktualisht, mafia shqiptare po planifikon të pushtojë edhe vendet nordike, ku çmimi i drogës, kryesisht kokainës, mbetet i lartë dhe aksesi është më i kufizuar se në Evropën Perëndimore. Australia është një shembull i gjeografisë që nuk është pengesë për trafikun dhe tregtinë e drogës, pasi portet e Amerikës Latine në bregun perëndimor janë përdorur për dërgesat në këtë vend. Së fundmi ata pastrojnë paratë e tyre të pista edhe në Emiratet e Bashkuara Arabe.
Në vendin tonë, a jemi të vetëdijshëm për këtë rrezik që përfaqëson kapërcimi “cilësor” i kësaj mafie?
Unë nuk mendoj se keni vetëdije të plotë. Në këtë drejtim, besoj se hapi i parë është bashkëpunimi ndërkombëtar me vendet e origjinës. Duhen kundërmasa efektive, si p.sh., përgjimi dhe konfiskimi i aseteve, prej të cilave tani për tani thuajse nuk kanë. Do të jetë e vështirë të luftohet efektivisht mafia e fuqishme shqiptare pasi drejtuesit e organizatave të shumta do të vazhdojnë të dominojnë dhe të imponojnë ligjin e tyre jo më me dhunë, por me forcën e parasë dhe korrupsionit. Nëse ndërgjegjësohemi për këtë fenomen kriminal gjithnjë në rritje, rezultatet, jam i sigurt, nuk do të vonojnë shumë.
/Burimi: Rai News/ Përshtati: Priza.al/
