Raiffeisen Bank është duke kryer një marrëveshje në dukje si një mënyrë për të shkëmbyer paratë që përndryshe do të ngeceshin në Rusi për një aset të vlefshëm “offshore”. Raiffeisen Bank International (RBIV.VI) ka gjetur një mënyrë të rrezikshme për të ulur koston e nxjerrjes së parave të saj nga Rusia.
Banka austriake tha të martën se kishte hyrë në një shkëmbim aktivesh me Rasperia, një entitet ekonomik në pronësi të Oleg Deripaska. Dega ruse e bankës do t’i paguajë oligarkut pak më shumë se 1.5 miliardë euro në këmbim të 28% të aksioneve të tij në Strabag (STRV.VI), një kompani ndërtimi austriake.
Megjithatë, ka një avantazh për një marrëveshje kaq të ndërlikuar.
Raiffeisen po paguan një çmim çuditërisht të lartë prej 43% për aksionet e tij të pakicës në Strabag. Por, nëse do të kishte dashur të merrte të njëjtat 1.5 miliardë euro para nga Rusia, rregullat e Kremlinit do ta kishin detyruar të pranonte një zbritje prej 50% dhe t’i paguante një taksë 10% qeverisë ruse. 1.5 miliardë euro do të ishte zvogëluar në rreth 680 milionë euro. Në vend të kësaj, ajo ka një pasuri me vlerë 1.1 miliardë euro, një humbje e nënkuptuar prej më pak se 30%. Raiffeisen duket si ai që merr një çmim premium. (Nga Pierre Briancon – Reuters)
Raiffeisen Bank rrezikon të sanksionohet nga SHBA e BE
Me një marrëveshje me një kompani në pronësi të oligarkut rus Oleg Deripaska, Raiffeisen Bank rrezikon sanksione të rënda nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimi Europian.
Për shkak se ai shihet si një njeri i besuar i Kremlinit dhe veçanërisht i ministrit të jashtëm, Sergei Lavrov, krahur të djathtë të Vladimir Putin, rruga që ka gjetur Raiffeisen Bank për të dalë nga Rusia konsiderohet me të drejtë si e rrezikshme nga agjencia prestigjioze e lajmeve, Reuters.
Kush është Oleg Deripaska?
Deripaska është në listën e oligarkëve të sanksionuar nga perëndimi, pasi konsiderohet si njeri i Kremlinit. Prej vitit 2006 Departamenti Amerikan i Shtetit nisi t’i refuzonte vizat amerikane atij për shkak të dyshimeve për lidhjet e tij me krimin e organizuar. Por në vitet 2011 dhe 2014 ai udhëtoi në SHBA duke përdorur një pasaportë diplomatike ruse.
Në vitin 2018, Deripaska dhe kompania e tij e aluminit u goditën nga sanksionet e vendosura nga SHBA. Në vitin 2021, FBI bastisi dy shtëpi në pronësi të tij në Nju Jork dhe Uashington.
SHBA e akuzon atë se kishte arritur të korruptonte ish-shefin e kundërzbulimit të FBI, Charles McGonigal për ta ndihmuar që t’i shpëtonte sanksioneve. McGonigal e ka pranuar fajësinë.
Në aktakuzë gjithashtu është thënë gjithashtu se Deripaska e punësoi McGonigal si “Agjent-1” për të hetuar një oligark rival rus.
Deripaska, nga ana e tij, përballet me akuzat e tij penale të lidhura me shmangien e sanksioneve, që nuk lidhen me pagesat e tij të supozuara për McGonigal.
Sanksione edhe në Zvicër
Që nga 13 prilli 2022, edhe Zvicra ka miratuar sanksione kundër tij dhe disa prej kompanive të tij. Dhe në Zvicër gjatë viteve Deripaska ka bërë biznes, shumë biznes. “Në Zvicër, përmes kompanisë Rasperia Trading Limited, ajo zotëron 27% të aksioneve në kompaninë Strabag SE, një kompani austriake ndërtimi dhe punësh publike që zotëron Strabag Suisse.
Ai ka edhe kompaninë e tij EN+, shumëkombëshen zvicerane të lëndëve të para Glencore ku është ende një aksioner me 10.5%.
Lidhjet e tjera të luftës së Deripaskës
Dega qipriote e kompanisë Rusal, e kontrolluar nga Oleg Deripaska, dihej se kishte një licencë ekskluzive të minierave në guroren LLC Glukhiv Quarzites (Banitsky). Depozita Banitsky, rrethi Glukhiv, rajoni Sumy, Ukrainë: përmban kuarc unik të përbërë nga silikon me cilësi të lartë (99%). Para luftës e furnizonte këtë material të çmuar pothuajse ekskluzivisht Rusinë, mbi 90% përfunduan në industrinë e mbrojtjes përmes një kompanie tjetër, Ural Silicon në pronësi gjithashtu të Deripaska. E njëjta fabrikë e Deripaskas i shiti silikon Uzinës Mekanike SHA Novosibirsk “Iskra”, fabrika e rëndësishme në sektorin e prokurimit të mbrojtjes shtetërore.
Raiffeisen Bank dhe lufta Rusi-Ukrainë
Bankës Raiffeisen i është kërkuar vazhdimisht nga Ukraina që të largohet nga Rusia. Kievi madje e akuzoi atë dhe disa banka të tjera se po financonin makinerinë e përgjakshme ruse që po vriste përditë ushtarë dhe civilë ukrainas. Shumë banka e kompani të mëdha u larguan nga Rusia duke i shitur astetet e tyre. Raiffeisen vendosi të qëndrojë dhe tani pas shtimit të presioneve, në vend të shitjes së aktivitetit të saj, ka zgjedhur bashkëpunimin me oligarkun më të përfolur rus. Lëvizja vjen në një kohë kur Raiffeisen Bank është përfshirë në një gropë financiare prej 2.2 miliardë eurosh bashkë me disa banka të tjera, për shkak të huave të dhëna ndaj një kompanie austriake në vështirësi.
Kush është për Shqipërinë Oleg Deripaska
Oleg Deripaska pjesë e skandalit me hetim dhe arrestim të ish zyrtarit të FBI, dhe i sanksionuar si oligark Rus rezulton se ka shtrirë biznesin e tij dhe në Shqipëri.
Sipas të dhënave të publikuara në faqjen OpenCorporates.al biznesmeni rus rezulton pronar i kompanisë “TREMA ENGINEERING 2” dhe ka zotëruar 25.9% të aksioneve të një kompanie të rëndësishme në Infrastrukturë në Shqipëri.
Kjo kompani ka rënë në duar e Deripaskës përmes zotërimit nga një shoqëri e regjistruar në Austri pjesërisht (për 51% aksione ne 2016) dhe plotësisht në 2020.
Gjatë kësaj periudhe shoqëria ka rritur kapitalin dhe fitimet e saj edhe përmes Koncesione PPP, Pagesa Thesari dhe Kontrata Publike me institucionet Shqiptare.
Konkretisht shoqëria ka zotërim për 23% të aksioneve tek një koncesion Hidro Energjetim me Objekt 4 HEC-e Ndërtim, operim, transferim i Hidrocentraleve mbi lumin Shushicë (HEC Drashovicë, HEC Kote, HEC Gjorm dhe HEC Brataj).
Kompania ku ka zotëruar oligarku rus, ka fituar me Vendim të Komitetit të Investimeve Strategjike të drejtën të jetë bashkëpunuesi i kompanisë Investitor Strategjik konkretisht: I. Sipas Vendimit NR 6/4, DATË 19/04/2018 te Komitetit te Investimeve Strategjike, u miratua statusi “Investim/Investitor strategjik procedurë e asistuar” për projektin e investimit me potencial strategjik “Ngritja e plantacionit me shegë, goji berry, avokado dhe finger lime në zonën e Karavastasë, Bashkia Divjakë”, me kusht që subjekti investues të nënshkruajë marrëveshje bashkëpunimi ndërmjet 2 shoqërisë Agro Iliria Group shpk NUIS/NIPT L51320033L dhe shoqërisë Trema Engineering 2 shpk NUIS/NIPT K21401004R e tipit (joint – venture).
Projekti synon realizimin e plantacionit me shegë, goji berry, avokado dhe finger lime në një sipërfaqe prej përafërsisht 800 ha, në fshatin Karavasta, Njësia Administrative Remas, Bashkia Divjakë. edhe një pozicion të veçantë si bashkëinvestitor strategjik. 800 ha toka në brigje deti.
Zhvillimet për shoqërinë përshkallëzohen me tenderime publike.
Në 2018 fiton tender me shoqërinë publike Albacontroll sha (ish A.N.T.A) dhe tre kontrata të tjera me Fondin shqiptar të Zhvillimit ku një nga kontratat është pjesë e Programit të Rindërtimit pas Tërmetit.
Po ashtu, në janar 2023 ekstrakti i pronarit përfitues nuk reklamon si zotërues me më shumë se 25% te aksioneve. Ekstrakti nuk jep informacion për pozicionin e tij si ish zotërues.
Charles McGonigal, ish-drejtori i Kundërzbulimit të FBI në Nju Jork, është arrestuar për lidhjet e tij me Oleg Deripaska, i cili është sanksionuar nga Shtetet e Bashkuara dhe është akuzuar penalisht vitin e kaluar për shkelje të këtyre sanksioneve.
54 vjeçari akuzohet për shkelje të sanksioneve të SHBA-së duke u përpjekur të largojë Deripaskën nga lista e sanksioneve./Priza.al
