Për këdo që ndjek zgjedhjet e mesmandatit të së martës në SHBA: Bëhuni gati për një natë të gjatë dhe ndoshta ditë pritjeje para se të bëhet e qartë se kush do ta kontrollojë Kongresin: republikanët apo demokratët.
Të gjitha 435 vendet në Dhomën e Përfaqësuesve të SHBA-së janë në garë, si dhe 35 vende në Senatin amerikan dhe 36 për guvernatorë. Republikanët do të duhet të marrin pesë ulëse për të marrë shumicën në Dhomën e Përfaqësuesve dhe vetëm një për të kontrolluar Senatin. Parashikuesit dhe sondazhet jopartiake thonë se republikanët kanë më shumë mundësi që të fitojnë shumicën në Dhomës së Përfaqësuesve, ndërsa për kontrollin e Senatit pritet luftë më e madhe. Vala masive e mbështetjes për republikanët mund të çojë në shpalljen e fitores disa orë pas mbylljes së qendrave të votimit.
Por, gara pritet të jenë e ngushtë në dhjetëra shtete, dhe shtetet kryesore si Pensilvania tashmë paralajmërojnë se mund të duhen ditë për të numëruar çdo votim, ndërsa ekspertët thonë se ekziston mundësia që amerikanët të shkojnë në shtrat natën e zgjedhjeve pa e ditur se kush fitoi.
“Kur flasim për rezultatet e zgjedhjeve, ne duhet të largohemi nga të folurit për ditën e zgjedhjeve dhe në vend të kësaj të mendojmë për javën e zgjedhjeve”, thotë Nathan Gonzales, botues i buletinit Inside Elections.
Përshtypja e rreme: kampi blu apo kampi i kuq
Shpejtësia e numërimit të fletëvotimeve me postë nga shtetet do të anojnë rezultatet e hershme. Për shkak se demokratët votojnë me postë më shpesh se republikanët, shtetet që lejojnë zyrtarët të numërojnë më herët votat me postë mund të raportojnë në epërsi më të madhe të demokratëve, edhe nëse në ato shtete kanë më shumë gjasa të fitojnë republikanët. Në këto shtete “blu” – që përfshijnë Floridën dhe Karolinën e Veriut – zyrtarët zgjedhorë lejohen të heqin fletëvotimet me postë nga zarfet e tyre përpara ditës së zgjedhjeve dhe t’i ngarkojnë ato në makinat e numërimit të votave, duke lejuar numërimin e shpejtë.
Shtetet, duke përfshirë Pensilvaninë dhe Uiskonsin, nuk i lejojnë zyrtarët të hapin zarfet deri në ditën e zgjedhjeve, duke çuar në përshtypje të rreme për shtetet e mundshme “të kuqe”, të cilat fletëvotimet e ditës së zgjedhjeve me prirje republikane raportohen më herët, me shumë fletëvotimi me postë me prirje demokrate të numëruara më vonë. Ekspertët, si Joe Lenski, bashkëthemelues i Edison Research, i cili do të ndjekë garën e së martës, dhe do t’i ofrojë Reutersit dhe organizatat tjera mediatikerezultatet zgjedhkre, do të vëzhgojnë përzierjen e llojeve të ndryshme të votave që secili shtet numëron gjatë natës.
“Thjesht duhet të shikoni se çfarë lloj votash po raportohen për të ditur se ku janë shtetet”, thotë ai.
Kur dihet se cila parti ka fituar?
Vala e parë e numërimit të votave pritet në Bregun Lindor midis orës 19:00 dhe 20:00, sipas kohës lokale. Një tregues i hershëm i suksesit të republikanëve mund të vijë nëse garat që priten të jenë të ngushta – si distrikti i 7-të i Kongresit të Virxhinias ose një ulëse në Senatin e SHBA -së në Karolinën e Veriut – rezultojnë të humben prej demokratëve.
Rreth orës 22:00 ose 23:00 sipas kohës lokale, kur qendrat e votimit në pjesën perëndimore do të mbyllen, për një orë ose më shumë, është e mundur që të kenë një vrull për ekspertët në organizatat e medias amerikane për të projektuar kontrollin e Dhomës së Përfaqësuesve nga republikanët, thotë Kyle Kondik, një analist politik në Qendrën për Universitetin e Virxhinias, Politika. Nëse lufta për Dhomën e Përfaqësuesve duket e ngushtë, derisa numërimet e votave fillojnë të vijnë nga Bregu Perëndimor – mund të kalojnë ditë përpara se të dihet se nga kush do të kontrollohet ajo, thonë ekspertët. Kalifornisë zakonisht i duhen javë të tëra për të numëruar të gjitha fletëvotimet, pjesërisht sepse numërohen fletët e votimit të shënuara pas ditës së zgjedhjeve, edhe nëse ato mbërrijnë disa ditë më pas. Nevada dhe shteti i Uashingtonit gjithashtu lejojnë votat e vonuara nëse vulosen deri më 8 nëntor, duke ngadalësuar marshimin drejt rezultateve përfundimtare. Mund të duhet më shumë, ndoshta javë më shumë, për të ditur se cila parti do të kontrollojë Senatin, me gara të ngushta në Pensilvani, Arizona dhe Xhorxhia që mund të përcaktojnë kontrollin përfundimtar.
Nëse gara për Senatin e Xhorxhisë është aq e ngushtë sa pritet dhe asnjë kandidat nuk merr më shumë se 50 për qind të votave, një balotazh do të caktohet për në 6 dhjetor, duke e lënë ndoshta kontrollin e Dhomës në harresë deri atëherë./rel
